به عبارت ساده می توان گفت ، خونریزی بینی از دست دادن خون از بافتی می باشد که درون بینی فرد را پوشانده باشد. این فرایند با نام اپیستاکسی نیز شایع است. به طور کلی حدود ۶۰ درصد افراد حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار خونریزی از این عضو بویایی خود شده اند. به جهت اینکه بینی در وسط چهره افراد وجود دارد و تعداد بالایی از رگ های خونی در آن قرار دارند ، بینی ، دچار آسیب دیدگی و خونریزی می شود. در این مقاله از دکتر محسن ابویی مهریزی که در شهرهای رفسنجان یزد و کرمان فعالیت دارند به توضیح هر آن چه که در خصوص خونریزی بینی و درمان آن وجود دارد می پردازیم.
خونریزی از بینی به دو طریق صورت می گیرد که عبارت است از :
خون دماغ قدامی
در این نوع ، خونریزی از ناحیه سپتوم بینی و در واقع تیغه ای که دو قسمت بینی را از هم جدا کرده ، آغاز می شود ، زیرا رگ و مویرگ های موجود در این ناحیه ، به راحتی شکننده شده و خونریزی می کنند. رایج ترین نوع خونریزی قدامی بوده که اغلب ناراحت کننده نیست و بیشتر در کودکان رخ داده و به راحتی در منزل درمان می شود.
خون دماغ خلفی
این نوع از خونریزی در قسمت داخلی و عمیق بینی رخ می دهد. رگ های بزرگ موجود در پشت بینی و نزدیک به گلو در این عارضه درگیر شده و موجب شدید شدن خون از دماغ می شود. این ناراحتی در بزرگسالان بیشتر رخ می دهد ، جدی بوده و خونریزی بینی و درمان آن در این صورت به مراقبت‌های پزشکی بسیار نیاز می باشد.
دلایل خونریزی بینی
علل مختلفی در ایجاد این عارضه وجود دارد و به ندرت پیش می آید که این امر ناگهانی باشد. در صورتی که به طور مکرر خون دماغ می شوید و در شهرهای رفسنجان ، یزد و کرمان زندگی می کنید بهتر است در اسرع وقت به دکتر محسن ابویی مراجعه کنید تا سریعا به تشخیص خونریزی بینی و درمان آن بپردازد.
- خشکی هوا یکی از رایج ترین علت خونریزی از دماغ می باشد. زندگی در آب و هوای خشک و سیستم گرمایشی مرکزی موجب خشکی غشای بینی می شود.این خشکی سبب سفتی فضای داخل بینی می شود که آزار دهنده و خارش آور است و در این صورت با خاراندن و تمیز کردن بینی خونریزی به وجود می آید.
- استفاده از داروهای ضد حساسیت و احتقان نیز در درمان سرماخوردگی یا مشکلات سینوسی و حساسیت ، باعث خشکی غشای بینی و خونریزی بینی می شود .
- پاک کردن دائم بینی با دستمال نیز یکی دیگر از علت¬ های خونریزی بینی است.
- ضربه دیدن بینی
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- فرو کردن شی خارجی در بینی که اغلب در کودکان رخ می دهد.
- عطسه¬ های مکرر
- هوای سرد
- دوز بالای آسپرین
- فشار خون بالا
- حساسیت به مواد شیمیایی
- اختلال تشکیل لخته خون
- سرطان
نکاتی برای پیشگیری از خون دماغ شدن
- به کوتاه بودن ناخن های فرزندان خود توجه داشته باشید تا از دست بردن به داخل بینی و آسیب به آن پیشگیری شود.
- هنگام گرم و خشک شدن آب و هوا ، استفاده از دستگاه بخور برای پیشگیری از خونریزی بینی و درمان مناسب است.
- از آنجایی که سیگار کشیدن سبب خشکی مخاط می شود ، ترک سیگار در پیشگیری و مقابله با این ناراحتی پیشنهاد می شود.
- هنگام عطسه دهان خود را باز کنید.
آیا خون دماغ مکرر خطرناک است؟
در بیشتر مواقع خونریزی بینی و درمان آن به راحتی انجام می شود اما هنگامی که بیش از ۲۰ دقیقه به طول بینجامد خطرناک است و سریعا باید به پزشک مراجعه شود. همچنین اگر به تازگی به سر شما آسیبی وارد شده باشد طی پرت شدن ، مشت به صورت و یا تصادف ، سپس بعد از آن به خون دماغ دچار می شوید باید آن را جدی بگیرید.
در صورت خونریزی بینی و درمان آن چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
برخی از علائم خون دماغ همچون سردرد شدید ، کاهش حافظه ، تهوع و استفراغ ، گیجی ، اختلال در دید و غیره می باشد. در صورت بروز هر کدام از این علائم بهتر است سریعا به دکتر ابوئی مراجعه کنید تا تحت تشخیص و درمان مناسب قرار گیرید. همچنین ، اگر در گذشته به خونریزی مغزی دچار شدید ، می بایست به علائم ناشی از آن توجه کرده و بلافاصله به متخصص مراجعه کنید. اشخاصی که دچار بیماری‌های قلبی و عروقی ، فشار خون بالا ، دیابت و غیره می باشند ، در صورتی که این علائم را داشتند می بایست برای خونریزی بینی و درمان آن ، تحت نظر بهترین جراح بینی در رفسنجان ، یزد و کرمان باشند.
خونریزی بینی و درمان آن
در مواردی ، خونریزی بدون درمان بهبود می یابد ، اما در صورتی که این عارضه شدید باشد ، رفع آن به مراقبت های فوری پزشکی و داروهای ضد التهاب و کاهنده فشار خون نیاز است. در موارد خاص ، نیاز به جراحی می باشد که عبارتند از :
- سوزاندن بینی که در این پروسه توسط انرژی گرمایی رگ های خونی بسته خواهد شد.
- متوقف کردن داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین و یا پایین آوردن دوز آن
- حذف جسم خارجی از داخل بینی
- اصلاح انحراف تیغه بینی
- ترمیم شکستگی بینی
خونریزی بینی و درمان آن توسط کوتر
بهترین جراح بینی در رفسنجان ، یزد و کرمان طی این فرایند درمانی ابتدا ، حفره بینی را بررسی می کند ، سپس با تشخیص ناحیه خونریزی ، سوراخ های بینی را بی حس و سوزنی پلاتینی را توسط جریان برق داغ می کند و در داخل حفره بینی قرار می دهد تا بافت بسته شود. از نیترات نقره و یا عوامل سوزآور نیز در سوزاندن بافت استفاده می شود که بسیار سریع انجام می شود. معمولا ، پس از این فرایند ، برای بیمار آزمایش خونی تجویز می شود تا وجود عوامل ضد انعقاد خون و احتمال ابتلای فرد به کم خونی تعیین شود. اگر این متد به طور صحیح انجام شود ، محل پارگی بهبود یافته و خونریزی متوقف می شود.
درمان سریع خون دماغ
- در صورتی که دچار خون دماغ شدید ، ابتدا می بایست آرام باشید ، زیرا استرس و عصبانیت ، خونریزی را افزایش می دهد.
- در اکثر موارد ، خونریزی بینی و درمان آن با اعمال فشار مستقیم بر ناحیه خونریزی ، استفاده از بسته های یخ و داروهای کاهنده خون انجام می شود. اعمال فشار مستقیم بر ناحیه خونریزی نیز سبب فشرده شدن عروق و همچنین کاهش خونریزی بینی می شود.
- با گذاردن بسته های یخ بر روی بینی ، عروق منقبض شده و در نهایت باعث کاهش خونریزی می شود.
- بایستید و طبق عادات غلط گذشته از دراز کشیدن پرهیز کنید. سر را در وضعیتی بالاتر از قلب قرار دهید ، کمی به جلو خم شده تا از جاری شدن خون به عقب و ورود آن به درون گلو جلوگیری شود.
- هنگام بند آمدن خون دماغ ، از دستکاری کردن بینی پرهیز کنید و یا با فشار آن را تخلیه نکنید ، زیرا امکان خونریزی مجدد بینی شما وجود دارد.
- در صورت تکرار خونریزی ، لخته های خون موجود در بینی را به آرامی خارج کنید.
- از یک دکونژستان همچون اکسی متازولین در هر دو سوراخ بینی استفاده کنید و برای مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه ، حفره های بینی را محکم ببندید و از طریق دهان تنفس کنید.
گیاهانی برای جلوگیری از خونریزی بینی و درمان آن
بعضی از گیاهان نیز می توانند به کنترل فشارخون کمک شایانی کنند ، یکی از این گیاهان مفید ریحان می باشد که سرشار از اوژنول است و فشارخون را پایین می آورد. از جمله موارد دیگر نیز جعفری و کرفس هستند که در این شرایط بسیار حائز اهمیت می باشند.
